Uummannaq + sledehonden

We zijn in Uummaannaq! 1500 mensen + 5700 honden op een eiland van 3 x 7 km in een baai omgeven door bergen met sneeuw en ijs en daar tussen gletsjers die continue ijsbergen afkalven in zee. De snelst lopende gletsjer ter wereld, 7,5 km/jaar; er drijven hier dan ook honderden ijsbergen voor de kust. Langzaam trekken ze eerst noordwaards, buigen dan af naar het westen en dan verder door naar het zuiden, voor de kust van Canada langs, soms bereiken ze de wateren ter hoogte van New York. Onfortuinlijk voor de Titanic.

Op verteld m’n collega vanuit Tibet dat zij en honden in een moeilijke verhouding tot elkaar staan. Uummannaq is dan ook niet de ideale place to be voor haar. Het wemelt hier van de honden. ’s Winters kom je zo’n klein eiland alleen af over het zeeijs; je kan gaan lopen, maar met sledehonden kan je veel sneller en daardoor kom je veel verder. Honden voor Inuit is wat fietsen zijn voor Nederlanders; als je die niet hebt, dan kom je nergens.

Sledehonden, husky’s, maar dan de bijzondere Groenlandse vorm. Alaska husky’s zien er stoer en eenvormig uit, vaak met blauwe ogen. Groenlandse husky’s zijn meer een soort vuilnisbakkenras onder de husky’s, allerlei kleuren combinaties. Ontdekkingsreizigers die als eerste op de Noordpool wilden staan maakten steevast een ommetje om wat Groenlandse husky’s op te halen om mee te nemen. De Volvo of Subaru onder de sledehonden; degelijk en met uithoudingsvermogen. De Groenlanders willen die specifieke karaktereigenschappen van het hondenras behouden en in grote delen van het land is het dan ook niet toegestaan om honden van elders binnen te brengen. Een klein span telt hier 5 honden. 1 persoon per slee, soms twee maar dan zonder bagage. Dus 1 mens : 5 honden, dat is ongeveer de verhouding hier waar mee je nog eens ergens komt.

Wat eten al die honden? Shappy? Beter. Pedigree Pal? Nog beter. Vers vlees; zeehond, vis. Alleen als je op doorreis bent en je wilt doorrijden en niet teveel tijd aan jagen besteden, dan kan je in de super hier om de hoek speciale sledehondenbrokken in grote 50 liter zakken kopen om makkelijk mee te nemen. Niet met blote handen uitdelen, dan stink je na 3 dagen nog en heb je een bekertje vloeibare zeep nodig om je handen te ontvetten. Het is de moeite waard eea omzichtig met behulp van een schep onder de honden te verdelen.

Waar slapen de honden? Buiten, altijd buiten. Als ze insneeuwen zie je soms een kleine sneeuwfontijn als een hond wakker wordt en zich uitschud. Aan een ketting, in dezelfde volgorde als ze lopen voor een slee; hun rangorde. Aan de ketting liggen ze rustig te slapen en te luieren, zodra ze hun halsband en harnas omkrijgen en aan de lijn van de slee vastgemaakt worden, dan gebeurt er iets met de sledehond. Dan gaat er ergens een knop om, een hele grote knop van “trekken en rennen”, kilometer na kilometer. En die knop kan niet zomaar weer op “kalmpjes aan” gezet worden, een zwakke hond loopt zich liever helemaal over de kop dan dat i de kantjes ervan afloopt. Ik ben eens mee gegaan op een grote tocht en toen legden we dagen achtereen 80 km per dag af. Geen probleem. Je kan wel flink op de rem gaan staan om even rond te kunnen kijken, maar dan moet je subiet een stevig anker uitgooien dat zich in de sneeuw vast-trekt want die rem is een lachertje voor een span van 5 honden; dat sneeuwanker vaak ook. En als je dan niet snel op de slee springt, dan moet je heel lang heel ver het spoor van je slee gaan volgen in de hoop dat je ze ergens weer zult vinden. Ben je ergens ver weg, alleen en ben je je honden kwijt, dan overleef je het waarschijnlijk niet. De knop van de sledehond gaat pas weer op de “uitrusten en spelen” stand als je de hond van de lijn haalt, het harnas afdoet en aan de ketting legt. Dan is het een kwestie een beetje rond dralen, eten, een kuiltje graven en slapen. En soms een wolfachtig huil-koor; om te praten met elkaar, klinkt droevig en melancholiek, onderstreept de juiste sfeer van wildernis.